Medianostalgie

Scheepsradio
Door Jean-Luc Bostyn

Radiovisie was van 1977-1981 een mediablad dat zoals de naam al aangeeft met name veel over radio schreef. Uit editie nr. 19 van 16 juli 1979 komt onderstaand artikel.

Euforie - Net op tijd konden we in onze vorige edite nog een ekstra bijlage inlassen over de terugkeer van Radio Delmare. Het was toen 5 juni. Vier dagen eerder was er een generator aan boord van de Aegir 2 gekomen.

Het duurde dan ook niet lang meer voor er getest kon worden op de 185m. Meteen ook een aanleiding voor de Nederlandse marine om een vaartuig in de omgeving te verankeren, dat er in eerste instantie nogal dreigend uitzag.

Op 5 juni waren er non-stop muziekuitzendingen begonnen op de 192m. Het lag in de bedoeling om tijdens het weekend te beginnen. Op donderdag waren toen reeds de eerste gepresenteerde programma's te horen.

Radio Noordzee - In de nacht van 7 juni probeerde technicus Johan Rood het weer even op de 185m, hierbij werd onder de naam Radio Noordzee uitgezonden. De geplande opening op zaterdag ging niet door omdat er generatorproblemen waren. Pas laat in de avond kreeg men de hele handel opnieuw aan de praat en slaagde men er in om op zondagmorgen 08.00h een soort officiele openingsdag te beginnen.Vier uur later, tijdens het middagprogramma spuwde de Del Mare ploeg alle opgekropte woede over krantenberichten en gedonder met kollega Radio Caroline over de zender uit !

Deejay Peter van der Holst deelde fikse panvegen uit aan het adres van journalist Jacques Geluk en Ronan O'Rahilly. Meteen nam Del Mare een provocerende houding aan die ze nooit meer zouden afgeven. Toch een minder gelukkig idee, maar na alle voorgaande mislukkingen te verklaren als een vorm van euforie.

Gezellige sfeer - Radio Del Mare was meteen goed en wel in de ether. De zeezenderfreak vroeg zich verbaasd af hoelang het dit keer zou duren. Maar het geluk was aan de Del Mare kant dit keer. Met kleine ups-en-downs gedurende de eerste, bleef het station naderhand ieder dag trouw uitzenden. En de programma's die eerst heel erg amateuristisch gestart waren, werden van dag tot dag zelfs beter !

Na een maand uitzenden kan men zelfs al spreken van een gezellige sfeer die uit de Del Mare uitzendingen straalt. Het is geen radio op hoog niveau en er kan uiteraard nog flink wat gesleuteld worden, maar het is duidelijk dat er een ploeg aan werkt die boordevol enthousiasme steekt en dat maakt het leuk !

Een pluim van Vaak - Naar zijn mening over Radio Del Mare gevraagd vertelde Klaas Vaak van de TROS (Tom Mulder) aan één van onze medewerkers het volgende: "Ik vind de programma's best aardig en het valt allemaal een beetje te vergelijken met Radio Veronica vroeger". Een compliment van de bovenste plank. Tijdens haar eerste uitzenddagen bracht Del Mare ook nieuwsuitzendingen, maar daar werd snel van afgezien omdat het teveel werk met zich mee bracht.

Handicap van één KW - De uitzendingen worden verzorgd vanaf de Aegir 2 (zie foto). Een 40m lange schuit, gebouwd in 1923. Het ding is zo'n 270 ton zwaar en is een precieze kopie van de Ocean 7, het vroegere zendschip van Radio 270. Aan boord is een één KW-zender van hetzelfde type (Marconi) als op de Aegir 1. Hierdoor zijn de uitzendingen uiteraard slechts in een beperkt gebied te ontvangen, wat meteen een grote handicap is.

Eind juni toog technieker Rood evenwel naar Duitsland op zoek naar een tien KW-zender. Uit een eerdere periode waarbij hij voor Radio Atlantis werkte had een Del Mare figuur nogal wat kontakten behouden, aldaar. Vanzohaast deze zwaardere zender aan boord is (zeker nog tijdens de vakantie), dan zit het er ook dik in dat er na 20.00h 's avonds ook Engelse programma's van start gaan.

Beromunster - Er is dan trouwens ook een reele kans dat de 192m (1562khz) zal verlaten worden, omdat anders de moeilijkheden met de Zwitserse zender van Beromunster zeker niet ondenkbaar zijn. Naar een nieuw zendschip wordt intussen ook al druk uitgekeken. In de Antwerpse haven ligt een geschikte 1500 tonner, maar voorlopig is het nog lang niet zeker dat dit het toekomstige zendschip zal worden. Aan boord is ook een life-studio, waarin volgende apparatuur steekt. Technics draaitafels, Sony taperecorders, Marantz casettedecks en twee zelfbouw mengpanelen (in serie geschakeld). Programma technisch valt het bij Del Mare allemaal wonderwel mee. Zelden laat een toestel het afweten. En dat kan niet van alle zeezenders gezegd worden.

Adres in Nederland - Het unieke van deze zeezender is zeker het feit dat het station een Nederlands adres en telefoonnummer gebruikt. Wat, op het eerste zicht, door het Verdrag van Straatsburg kompleet onmogelijk is. De verklaring hiervoor is eenvoudig en ingenieus tegelijkertijd. In Nederland is er de firma Prodihaag die eigenares is van het Italiaanse radiostation Radio Del Mare Italia. Een legale radiozender in Monte Marcello op de FM-band en vooral bedoeld voor de toeristen.Vandaar dat ook heel wat Nederlandse bedrijven er adverteren. De zetel van de organisatie is in Den Haag, vandaar dat Nederlandse adres en telefoonnummer.

Radio Dublin - Volgens kontrakt worden de Italiaanse Del Mare programma's doorverkocht aan de Ierse (ongemoeid gelaten) landpiraat Radio Dublin. Ierland heeft geen anti-zeezenderwet dus is het mogelijk dat de mensen van Radio Dublin er voor kunnen zorgen dat die Italiaanse Del Mare programma's aan boord van de Aegir 2 komen. Het zendschip op haar beurt wordt geexploiteerd door een onbekende organisatie die op Curacao zou zitten. Die zenden de programma's uit. Strafbaar dus alleen die Nederlanders of Belgen die aan boord van het zendschip zitten, maar die zijn allemaal onbekend. Aan officier van justitie dhr. Pieters het woord om daar een bewijsbare speld tussen te krijgen....

Diefstal van Tournieuws - Zijn de luisteraars enthousiast (in de beginperiode tot driehonderd brieven per dag) dan was de NOS dat veel minder toen Radio Del Mare Noordzee de Ronde van Frankrijk-flitsen van Hilversum 1 op band overnam en onmiddelijk daarna zelf uitzond. De NOS noemde het diefstal. Gerard van Dam, eigenaar van Del Mare Italia is er wel gelukkig mee: "Alles wat de luisteraars aantrekt en het programma aktueel maakt is geoorloofd" zegt hij. "Natuurlijk is het diefstal maar de jongens op dat schip worden niet erkend dus laat de NOS maar eens de rekening opsturen!".

Belgische overname - Radio Caroline timmert intussen rustig verder aan haar eigen weg op de 319m. De belangrijkse gebeurtenis bij dit station speelde zich af achter de schermen. De Nederlandse organisatie ging toen immers over in Belgische. En dit is reeds duidelijk te horen aan de hoeveelheid Belgische reklames. En het kan gek lijken maar precies door die nieuwe organisatie is ook, vrij verrassend (maar toch al aangekondigd in onze vorige editie)

Nederlander Marc Jacobs bij Radio Caroline terecht gekomen. Op 19 juni kon hij een hele dag nieuws lezen waarna hij 's anderendaags schoon schip maakte met het middagprogramma van Herman de Graaf, door z'n eigen Baken 16 weer te programmeren. Hierdoor werd lichtjes afgeweken van de oorspronkelijke Caroline

idee om zo min mogelijk aan de vroegere Radio Mi Amigo te herinneren. Al blijft de muziek wel op een beter peil. Luisteraars die niet van dat superkommerciele gedoe houden maar gewoon onderhoudende muziek willen horen kunnen nog steeds op de muziekfrequentie 964 khz afstemmen. Met toch wel een een goede ploeg deejays valt Caroline heel erg mee. De eindejaarspolls zullen dit ongetwijfeld bevestigen !

Olietekort - Jammer dat Radio Caroline zowat konstant dieselolie problemen heeft waardoor o.a. slechts op een laag vermogen kan uitgezonden worden. Aleen de tien KW-zender wordt gebruikt. Al doet men er natuurlijk alles aan om zo spoedig mogelijk over te schakelen naar het 50 KW-bakbeest. Maar die slurpt olie met liters natuurlijk. Terwijl het ook bijlange niet zeker is of hun ene generator het op die manier het lang zou vol houden. Deze problemen waren o.a. ook de oorzaak dat de luisteraars tussen 11 en 13 juni nog maar eens het 319- geluid moesten missen....

Naar Malta - Ook met de adressen zijn er problemen. De Spaanse overheid lijkt al lang niet meer opgetogen dat Benelux radiostations haar land als veilige thuishaven gebruiken voor hun praktijken. In Gerona werd dit alvast duidelijk gemaakt waardoor de Nederlandstalige Caroline service eieren voor haar geld moest kiezen door een voorlopig adres in Marbella te kiezen. Al zit de kans er natuurlijk wel in dat het ook hier onhoudbaar zal worden.

Een Caroline woordvoerder vertelde in dat verband dat er naar een oplossing via Malta wordt gezocht. Een land dat geen anti zeezenderwet heeft. Goed nieuws is er gelukkig ook. Caroline slaagde er in om een Amerikaanse dominee te strikken die zijn programma met tussenpozen in de Engelstalige service laat horen. Het gaat hier om Peoples Gospel Hour. Verder werd ook een belangrijke deal met Coa Cola gesloten.

Caroline zendertechnicus
Peter Chicago