| Schoenen - Bolton ligt in NW-Engeland en is tegenwoordig eigenlijk een voorstad van Manchester. En zo streek in 1922 daar een groep onderzoekers van de BBC neer. Wat ze deden was tamelijk simpel: het observeren van de bevolking. Ze posteerden zich op de hoek van de straat, in de pub, reden mee in de stadsbussen. En ze bekeken het doen en laten van de bevolking. Waar praatten ze over en hoe gedroegen ze zich in het café? Maar ook bizarre zaken als hoeveel mensen er bruine schoenen droegen en hoeveel zwarte. En hoe groot de hoeveelheid patat is in een portie fish and chips. Uiteindelijk werden ook mensen ondervraagd over hun leven. En over wat ze graag op de radio zouden horen. Dat leverde dan een lijvig rapport op dat als basis diende voor de opzet van de BBC. Eén van de conclusies was dat de engelsen meer tijd doorbrachten in de pub dan in de kerk. |
| |
Met de trein naar Lourdes -
Van oudsher maken met name katholieke mensen bedevaartsreizen naar het Zuid-Franse Lourdes. Vroeger waren dat heel vaak georganiseerde reizen. In België werden regelmatig complete treinen afgehuurd die dan grote groepen mensen naar Lourdes brachten. In de zestiger jaren kwam men op het idee om op die treinen laagvermogen zenders te installeren. Die zonden dan uit op middengolf en waren door de treinreizigers te ontvangen op hun transistorradio's. Er werden uiteraard programma's gebracht die speciaal gericht waren op deze Lourdes gangers. Het fenomeen heeft overigens niet zo lang bestaan. |
| |
Oorlog-
Radiopiraterij is een oud fenomeen zoals blijkt uit meerdere artikelen op deze website. Zelfs in de Tweede Wereldoorlog kwam het voor maar wel erg sporadisch. Werd je hier door de Duitse bezetter voor zoiets opgepakt dan was de straf zeer zwaar. Piraterij betekende dan altijd dat er via de zender verzet was tegen de nazi's. Zo deden de Duitsers op 22 januari 1943 een inval bij een kasteeltje in het Betuwse Oosterhout. Vandaar waren uitzendingen gehoord die tegen de bezetter ageerden. Bij de zender werd ook de plaatselijke burgemeester aangetroffen, Mr. H.L. 's Jacob. Hij verloor meteen zijn ambt en zat de rest van de oorlog gevangen (Lourdes - foto: Manuel González Olaechea y Franco). |
|
|
| |
Wageningen -
Gerrit van Ingen en Jo van Dodewaard waren al voor de Tweede Wereldoorlog zendamateurs in Wageningen. In de winter van 1942/43 bouwden ze een zender en deden zowaar enige testuitzendingen met muziek. Ze wilden er eigenlijk mee de lucht in na de capulatie van Duitsland waarvan op dat moment werd aangenomen dat die niet lang meer op zich zou wachten. Dat laatste gebeurde niet en de zender werd overgedaan aan twee andere Wageningers, Jan van Roekel en Henk Sijnja. Vanaf april 1943 waren zij er af en toe mee in de ether en riepen op tot verzet tegen de Duitsers. Het duurde nog tot 1944 voordat die wisten uit te vinden waar dit vandaan kwam en toen volgden er invallen op diverse adressen in Wageningen. De zender werd gevonden en een aantal mensen werd opgepakt en overgebracht naar de SD in Arnhem. Het is niet bekend hoe dat precies is afgelopen maar het ergste is te vrezen. |
| |
Flitspuit -"Duitse luizen in Hollandse huizen. Ze moeten eruit, neem de flitspuit". Met deze slogan was in 1943 regelmatig het radiostation De Flitspuit te beluisteren dat fel ageerde tegen de Duitse bezetter. Aangenomen werd dat de uitzendingen ergens vanuit Nederland werden gedaan. Er verscheen zelfs een illegaal blaadje met dezelfde naam waarin de uitgezonden teksten van de programma's stonden. |
|
|
| Later bleek dat Radio De Flitspuit uitzond vanuit Engeland en werd bemand door medewerkers van Radio Oranje. En dat was de officiele zender van de Nederlandse regering in ballingschap die de uitzendingen verzorgde vanuit Londen. Overigens: een flitspuit is een handspuit waarmee bestrijdingsmiddel wordt gespoten tegen ongedierte (Flitspuit – foto: Eduard Lam). |
| |
| |
