Radio Andorra (2)
Door Nico Fintelman (Smits)

 

 

Pioniers -In Nederland hebben we pas heel laat een wettelijke situatie gekregen waarin het mogelijk werd om op een private manier radio te maken. Private radiostations dus die veelal op commerciele basis worden gerund. Formeel is dit pas vanaf mei 1992 toegestaan en tot die tijd was radiomaken (en tevens televisie) louter toegestaan aan de Publieke Omroepen. Veel mensen konden niet met zo'n situatie leven en pleitten destijds voor alternatieven voor de Publieke Omroep. En omdat dit wettelijk niet te realiseren bleek resulteerde dat in het feit dat ondernemende mensen en organisaties via omwegen die alternatieven gingen zoeken:

Op Sinterklaasdag 1953 startten de Nederlandstalige programma's op Radio Luxemburg, later kregen we de zeezenders en nog weer later de landpiraten. Allemaal met als resultaat leuke muziekradio die populair werd in ons land. En de creatievelingen onder ons bleven zoeken naar meer mogelijkheden. Daarbij behoorde dan ook Radio Andorra. Dat was een commerciele zender en men was daar best wel bereid zendtijd te verhuren. Money talks.

 
Atlantis 'komt terug' - De eerste keer dat zoiets ter sprake kwam was eind 1974. Enige maanden daarvoor was in Nederland de anti-zeezenderwet in werking getreden met als bedoeling dat de radiostations vanaf de Noordzee voorgoed hun uitzendingen zouden staken. Op 31 augustus 1974 stopten inderdaad Veronica, Noordzee en Atlantis maar MiAmigo ging door. Bij Radio Noordzee gaven ze definitief de pijp aan Maarten maar Veronica probeerde als Publieke Omroep het bestel binnen te komen, hetgeen later lukte.
 
En bij Radio Atlantis werd in de laatste dagen van het bestaan in de programma's geroepen: "Wij komen terug ". En inderdaad leek het erop dat dit zou gebeuren. Een aantal mensen van de Vlaamse en Engelse service van Radio Atlantis startten met een initiatief dat financieel werd ondersteund door voormalig Atlantis baas Adriaan Van Landschoot. De bedoeling was om vanaf de verlaten vuurtoren Gunfleet Tower in de Noordzee bij Engeland een radiostation op te starten dat overigens de naam Radio Dolphin zou krijgen. Maar de Engelse overheid kreeg er lucht van en nam nog voordat er een minuut was uitgezonden, in november 1974 alle inmiddels aanwezige apparatuur op Gunfleet Tower in beslag. Het hele project was meteen voorbij.
 

Dream on - Vervolgens bedacht een aantal mensen van de Vlaamse Atlantis afdeling onder leiding van deejay Frank van Leeuwen het plan om zendtijd te huren in Andorra. Het fantastische plan bestond er uit dat in Andorra een middengolf zender van maar liefst 1200 Kilowatt zou komen die dus in half Europa te ontvangen zou zijn. De programma's zouden in het Nederlands, Engels en Frans worden gebracht en men zou begin 1975 starten. Financier was de Belgische zakenman Tony Neefs en er werden al de nodige radiomensen aangenomen en studio's gebouwd want de programma's zouden worden opgenomen in Nederland, België en Engeland. Maar na een tijdje werd toch duidelijk dat het opzetten van zo'n zware middengolf zender organisatorisch en politiek een te grote klus was en dat de financieele onderbouwing ook niet best was. Frank van Leeuwen riep toen nog dat het dan maar via de kortegolf van Andorra moest maar dat nam al niemand serieus meer. Het hele plan bleef niet meer dan een mooie droom.

 

Eindelijk toch Nederlands - Een jaartje later, in december 1975, waren er dan ineens testuitzendingen te horen via de kortegolfzender van Radio Andorra. Non-stop popmuziek met Nederlandstalige promo's. Net zo onverwacht als ze er waren, verdwenen ze ook weer maar in het voorjaar van 1976 kwam er dan toch een definitief vervolg. Eveneens redelijk onverwacht startten op 28 maart 1976 de Nederlandse uitzendingen van Radio Andorra in de 49-meter band op 6230 khz. Naast non-stop muziek waren er programma's die werden gepresenteerd door een bekende jock: Bert Bennet. Deze Twentse radiomaker was in 1972 begonnen bij zeezender Caroline, had daarna bij Atlantis gezeten en vervolgens bij MiAmigo.

Na het ingaan van de anti-zeezenderwet was Bert Bennet één van de mensen die voor Radio MiAmigo programma's ging maken in de studio's in het Spaanse Playa de Aro en werd daarmee een bekende naam voor veel radioluisteraars. Maar begin 1976 was Bert plotseling weg gegaan bij MiAmigo en terug gekomen naar Nederland en bleek dus enige tijd daarna bij Radio Andorra te zitten. De programma's van deze

Bert Bennet

Nederlandse service werden uitgezonden op zondag en door Bert opgenomen in Nederland. De uitzendtijd was van 08.00-16.00 uur en na verloop van tijd zag de programmering er als volgt uit: van 08.00-11.00 non-stop, van 11-12 de Tipparade, dan van 12-14 de Flashbackshow (oldies) en tot slot van 14-16 de Top 40. Vrijwel alle programma's werden gepresenteerd door Bert Bennet en maar sporadisch was er een andere jock.

 
EMA - De zendtijd in Andorra werd formeel gehuurd door de daarvoor opgerichte firma EMA (Editions Musicales Andorra) en de naam van het station was formeel Radio Andorra International. Het was dus allemaal te beluisteren via de kortegolf maar had in Nederland niet zo'n beste ontvangst. Ik herinner me dat ik het wel eens heb gehoord maar niet vaak en erg in de fading. In ieder geval werd er wel vrijwel iedere zondag uitgezonden en op 2 januari 1977 was er de Top 100 van 1976. Wederom in de presentatie van Bert. Ook in de maanden daarna waren er op zondag de Nederlandse uitzendingen van Radio Andorra maar ergens in 1977 werden deze gestaakt. Niet duidelijk is wanneer precies. Het beperkte aantal luisteraars en daarmee de slechte commercieele mogelijkheden zullen er debet aan zijn geweest. En dan was er in die tijd nog een ander Nederlands Andorra verhaal.

WMR - World Music Radio was een kortegolf piraat die iedere zondag uitzond in de jaren 1972/73. De initatiefnemer was Theo Verstraeten. Deze Brabantse radiofanaat vond destijds dat er geen goede muziekpiraten op de kortegolf waren en besloot er zelf mee te beginnen. Aangezien Theo technisch ingenieur was bouwde hij een kortegolf zender en startte ergens in 1972 met World Music Radio. Uitgezonden werd in de 49-meter band met Nederlandse programma's en WMR werd populair. Dat wil zeggen: bij het kleine groepje radiofanaten dat iedere zondag aan het toestel zat te draaien op zoek naar piraten. WMR kreeg veel post, had een eigen fanclub met een blad en er verscheen zelfs een singletje over WMR. Het postadres was overigens in St. Helens. De frequentie waar op werd uitgezonden was 6250 khz. Maar op 19 augustus 1973 werd het station opgepakt en was de pret voorbij. Theo wilde nog wel graag doorgaan maar het piratengebeuren was voor hem verleden tijd geworden en hij zocht dus naar een legale manier van uitzenden.

Legaal - Deze zoektocht zou nog jaren duren maar uiteindelijk kwam WMR op 28 augustus 1976 terug via de kortegolf van Radio Andorra 6230 khz. Daar waren dus al op zondag de Nederlandse programma's met Bert Bennet te beluisteren en kwamen toen op zaterdag tussen 08.00-16.00 de programma's van World Music Radio. Dit gebeurde wel in samenweking met een andere voormalig kortegolfpiraat, ABC-Europe. Programmamakers waren Theo Verstraeten zelf en verder Lee Alvin (uit Engeland), Paul Dane (uit Denemarken) en de Nederlandse deejays Danny Thomas en Rob Ronder. Deze laatste was in de zomer van 1974 jock geweest bij zeezender Atlantis en had in het voorjaar van 1975 nog even bij Radio MiAmigo gezeten.

Klinkt goed - De programma's van WMR zaten goed in elkaar met voornamenlijk muziek maar eerlijkheidshalve moet ik melden dat ze maar gedeeltelijk in het Nederlands werden gebracht en voor de rest in het Engels. De jocks maakten de programma's in hun thuisstudio's en de tapes werden vervolgens naar Andorra gestuurd waar ze dus op zaterdag werden afgedraaid via de kortegolf. Helaas werd al gauw de huur van de zender een probleem. In het begin betaalden de jocks de kosten gezamenlijk maar dat was niet lang op te brengen. De Amsterdamse tapijthandelaar Peter Sanders werd gevonden als financier voor het project en er zouden grote adverteerders komen. En inderdaad waren er reclamespots te horen van platenmaatschappij K-Tell voor hun verzamel-elpee's. Maar zowel Sanders als de adverteerders hebben niet veel bijgedragen want al na drie maanden moest WMR weer stoppen wegens geldgebrek. En zo kwam eind 1976 al snel weer een einde aan een mooi radioavontuur.

 

1980 - Begin 1980 waren er dan toch weer Nederlandse activiteiten op Andorra. Vanuit Amsterdam was er weer een World Music Radio actief en zij brachten enkele uren met een mix van Nederlandse en Engelse programma's. Nu op 6220 khz. Op vrijdag van 2300-24.00 uur was er Supergold met Paul Dane. Op zaterdag van 23.00-01.00 uur Lee Alvin en zondag van 23.00-24.00 uur een DX-programma met Paul Dane. Er kwamen op het Amsterdamse postbusnummer reacties uit de hele wereld binnen en de bedoeling was dan ook de zendtijd op Radio Andorra behoorlijk uit te breiden. Het is er helaas niet van gekomen, na enkele maanden stopte ook dit WMR. Daarmee was het laatste stukje Nederlandse radio via Andorra dan ook wel voorbij. 

   

Geen succes - Ik schreef het al: de ontvangst van Radio Andorra was hier in Nederland niet zo best en kortegolf luisteren was maar voor een klein groepje geinteresseerden. Daardoor konden deze projecten geen commercieel succes worden en konden de initiatiefnemers het niet volhouden. Al met al een onderdeel van de radiogeschiedenis dat niet veel mensen zullen kennen en zeker niet veel mensen hebben gehoord.

 
 
 
 
Terugkeren naar de MN home